مقدمه
در میان پرکار برد ترین و مهمترین نیروگاه های متداول در جهان و ایران ، می توان از نیروگاه های حرارتی نام برد . این نوع نیروگاه ها ، مبدل هایی هسنتد که انرژی نهفته در سوخت های جامد ، مایع، گازی و یا سوخت های هسته ای را به انرژی برق تبدیل می کند.
نیروگاه های حرارتی ، طیف وسیعی از نیروگاه ها را در برمی گیرند که از آن جمله می توان به نیروگاه-های بخاری ، گازی ، چرخه ترکیبی ، دیزلی و هسته ای اشاره نمود . نوع بسیار متداول نیروگاه های حرارتی ، نیروگاه های بخاری می باشد . در این نوع نیروگاه با مشتمعل شدن سوخت های فسیلی ، آب سیکل ، تبدیل به بخار می شود .سپس انرژی بخاری تولیدی ، سبب چرخش توربین و در نهایت، تولید انرژی برق می گردد . تفاوت اساسی نیروگاه های گازی با بخاری در آن است که سیال سیکل توربین گازی ، هوای محیط می باشد . اما نیروگاه های سیکل ترکیبی , متشکل از واحدهای گازی و بخاری می باشند که در آنها به منظور افزایش بازده کل حرارتی و بازیافت بخشی از انرژی باقی مانده در گازهای خروجی از توربین های گازی ، این گازها را به یک دیگ بخار بازیاب هدایت می کنند.
بخار حاصل از این طریق ، توربین بخاری را به گردش در می آورد . از مهمترین نیروگاه های حرارتی می توان به نیروگاه های هسته ای ) اورانیم غنی شده ، پلوتونیم و … ( بخار با انرژی نهفته بسیار زیادی تولید می شود . با استفاده از انرژی بخار تولید شده ، توربین بخاری به چرخش در می آید و در نهایت انرژی الکتریکی تولید می شود.
در نیروگاه های برق آبی ، عامل و سیال واسطه ، جریان آب یا انرژی پتانسیل آب پشت سدها و آب بند ها است . نیروگاه های جریان رودخانه ای و نیروگاه های برق آبی از این نوع نیرگاهها هستند . از انرژی موجود در جریان آب رودخانه ها می توان در چرخاندن پرهای یک توربین آبی برای تولید انرژی مکانیکی ) و پس از آن تولید الکتریکی توسط ژنراتورها ( بهره جست . همچنین با ایجاد سدها و ذخیره سازی آب رودخانه در پشت این سدها می توان می توان از انرژی پتانسیل نهفته درآب پشت سد) برای به چرخش در آوردن توربین ها ) نیز استفاده نمود.
در حال حاضر نیروگاه های حرارتی ، بیشترین سهم را در تولید و تامین انرژی برق مورد نیاز صنعت را بر عهده دارند . البته کشورهایی وجود دارند که سهم تولید انرژی نیروگاهای برق آبی آنها قابل توجه و یا حتی بیشتر از تولید نیروگاه های حرارتی است که در این میان ، می توان از کشورهای نروژ، پرتغال ، سوئیس ، اتریش ، آلبانی ، کانادا ، برزیل و برخی دیگر از کشورهای آمریکای جنوبی نام برد.
علاوه به نیروگاه های بخاری ، هسته ای ،گازی ، سیکل ترکیبی – آبی که کاربرد بیشتری دارند ، می توان انواع زیر را نیز نام برد.