تحقیق درباره بته‌ جقه

برای مشاهده پیشنمایش کلیک کنید

فایل ممکن است بخاطر نمایش در سایت بهم ریختگی داشته باشد.

طرح  بته جقه، اصفهان

فرمت: ورد ( word )

حجم: 126 کیلوبایت

با  طرح  بته جقه، اصفهان

بُته‌جـِقّه یکی از نقش‌های تزئینی ایرانی است. در آمریکا این نقش را «Persian pickles» به معنی «خیار شور ایرانی» می‌نامند.

بته جقه نقشی است جذاب که در تاریخ هنرهای سنتی همیشه مورد توجه بوده و در تزیین انواع صنایع دستی به ویژه پارچه، قالی و گلیم، کاشی سفال، شال‌بافی، نساجی، خاتم، تشعیر و زربافی در اندازه‌ها و اشکال گوناگون سهم زیادی دارد.

تاریخچه

بته جقه نقش از سرو ایرانی که از نمادهای زرتشتی بوده سرچشمه گرفته و بعدها در شرق رواج زیادی گرفته و طغراهای سلطان‌های عثمانی هم در همین نقش طراحی شده است. سرو نشانه آزادگی ایرانیان است و از سر فروتنی سر خود را خم نموده است. عده‌ای دیگر آن را به عنوان سرو می‌دانند که در دوران مزدکیان نشانه آزادگی آنان بوده و پس از شکستمزدک سر خود را از شرمساری به زیر انداخته است. سر آغاز آن هنر ایلامی–آشوری و سرانجام آن هنر هخامنشی است.

دهخدا بته جقه را ساخته شده از پر پرندگان می‌داند که بر بالای کلاه پادشاهان ایران نصب می‌شده است. بته جقه تصویر کوچک شده سرو سرافکنده است که نشان ایران و ایرانیان و حکایت کننده از راستی و تواضع ایشان است. سال هاست اصل و منشاء طرح ایرانی بته جقه را به آتش مقدس، به کاج، به نخل، به بادام، به گلابی همچنین به کیسه چرمی، به شکلباسمه‌ای مشت بسته و حتی به شیارهایی که برحسب اتفاق رودخانه جومنا در مسیر خود از دره کشمیر به جلگه هندوستان ایجاد می‌کند، تشبیه کرده‌اند. در حفاری‌های دره پازیریک در سال ۱۹۴۹ میلادی توسط باستان شناسان روسی در کنار قالی پازیریک و سایر اشیاء، یک قمقمه چرمین به دست آمده که روی آن را با نقش بته آراسته‌اند، تاریخ آن با آزمایش‌های علمی قریب به۲۵۰۰ سال تخمین زده‌اند. این تنها سند قدیمی موجود از این نقش است که تاریخ آن را نشان می‌دهد.